درسنامه و تمرین: اسم مکان
اسم مکان بر مکان دلالت دارد و بیشتر بر وزن «مَفْعَل» و گاهی بر وزن «مَفْعِل» و «مَفْعَلَة» است؛ مثال:
مَلْعَب: ورزشگاه
مَطْعَم: رستوران
مَصْنَع: کارخانه
مطبخ: آشپزخانه
موقف: ایستگاه
منزل: خانه
مكتبة: کتابخانه
مطبعة: چاپخانه
جمع اسم مكان بر وزن «مَفاعِل» است؛ مانند: مدارس، مَلاعِب، مَطاعم و مَنازِل.
اخْتَبِرْ نَفْسَكَ: تَرْجِمِ الْآيَتَينِ وَالْعِبَارَةَ، ثُمَّ عَيْنِ اسْمَ الْمَكَانِ وَاسْمَ التَّفضِيلِ.
١- ... وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ ...
٢- وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ وَأَبْقَى.
٣- كانَتْ مَكْتَبَةُ «جُندي سابور» في خوزستان أَكبَرَ مَكَتَبَةٍ فِي الْعَالَمِ الْقَدِيمِ.
پاسخ و حل تشریحی درسنامه اسم مکان درس اول عربی یازدهم انسانی
سلام دوستان! «اسم مکان» یکی از مباحث ساده و کاربردیه. همونطور که از اسمش پیداست، این کلمه به **مکان انجام فعل** اشاره داره. مثلاً «لَعِبَ» یعنی بازی کرد، و «مَلْعَب» یعنی محل بازی یا ورزشگاه.
**وزن‌های اصلی اسم مکان:**
* **مَفْعَل**: مثل `مَلْعَب` (محل بازی)، `مَصْنَع` (محل ساخت)
* **مَفْعِل**: مثل `مَنْزِل` (محل فرود آمدن، خانه)، `مَوْقِف` (محل توقف)
* **مَفْعَلَة**: مثل `مَكْتَبَة` (محل نوشتن، کتابخانه)، `مَدْرَسَة` (محل درس خواندن)
**نکته:** جمع این کلمات معمولاً بر وزن **مَفاعِل** میاد، مثل `مَدارِس`، `مَطاعِم`.
**حل تمرین:**
1. **... وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ ...**
* **ترجمه:** ... و با آنان به روشی که آن **بهترین** است، گفتگو کن. بی گمان پروردگارت به (حال) کسی که از راهش گمراه شده، **داناتر** است ...
* **اسم تفضیل:** **أَحْسَنُ** (بهترین)، **أَعْلَمُ** (داناتر)
* **اسم مکان:** ندارد.
2. **وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ وَأَبْقَى.**
* **ترجمه:** و آخرت **بهتر** و **پایدارتر** است.
* **اسم تفضیل:** **خَيْرٌ** (بهتر)، **أَبْقَى** (پایدارتر)
* **اسم مکان:** ندارد.
3. **كانَتْ مَكْتَبَةُ «جُندي سابور» في خوزستان أَكبَرَ مَكَتَبَةٍ فِي الْعَالَمِ الْقَدِيمِ.**
* **ترجمه:** کتابخانه «گندی‌شاپور» در خوزستان **بزرگ‌ترین کتابخانه** در جهان باستان بود.
* **اسم تفضیل:** **أَكبَرَ** (بزرگ‌ترین)
* **اسم مکان:** **مَكْتَبَةُ** (کتابخانه)
